Khả năng diệt virus của thiết bị khử trùng không khí bằng tia UV
Chất lượng không khí trong nhà đang là mối quan tâm lớn, đặc biệt sau những đợt bùng phát dịch bệnh do virus lây qua đường hô hấp. Nhiều người tìm đến các giải pháp lọc không khí có khả năng diệt khuẩn, trong đó thiết bị khử trùng không khí bằng đèn UV lọc không khí đang được quảng bá như một công nghệ hiệu quả và an toàn. Nhưng liệu phương pháp này có thực sự tiêu diệt được virus trong không khí? Hãy cùng phân tích hiệu quả và những lưu ý khi sử dụng thiết bị UV trong bài viết dưới đây.
Nguyên lý hoạt động của tia UV
Tia cực tím (ultraviolet – UV) gồm nhiều dải bước sóng, trong đó UV-C (200–280 nm) là loại có khả năng diệt khuẩn mạnh nhất. Các thiết bị khử trùng không khí bằng tia UV thường sử dụng bóng phát tia UV-C, trong đó bước sóng phổ biến là 254 nm – được chứng minh là hiệu quả nhất trong việc phá vỡ cấu trúc di truyền (DNA hoặc RNA) của vi sinh vật. Virus, mặc dù không có cấu trúc tế bào hoàn chỉnh như vi khuẩn, vẫn có bộ gen và vỏ protein. Khi tia UV-C chiếu lên virus, nó phá vỡ chuỗi RNA hoặc DNA khiến virus mất khả năng xâm nhập, nhân lên và gây nhiễm bệnh.
Khả năng diệt virus của thiết bị khử trùng không khí bằng đèn UV
Hiệu quả khử virus bằng đèn UV xử lý nước Ecomax không chỉ là lý thuyết – nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng đã xác nhận khả năng này, đặc biệt với các dòng virus lây truyền qua đường hô hấp.
Chứng minh qua nghiên cứu khoa học
Tổ chức CDC (Hoa Kỳ) và WHO đều công nhận rằng UV-C có khả năng tiêu diệt nhiều loại virus phổ biến như:
Influenza (cúm mùa)
Coronavirus (bao gồm SARS-CoV, MERS-CoV và các biến thể của SARS-CoV-2)
Rhinovirus (gây cảm lạnh thông thường)
Adenovirus (gây viêm kết mạc, viêm họng)
Các nghiên cứu cho thấy, với liều tia khoảng 20–30 mJ/cm², tia UV-C có thể bất hoạt hoàn toàn virus trong không khí, nếu đảm bảo thời gian tiếp xúc đủ lâu và không bị cản trở bởi bụi hoặc vật liệu cản sáng.
Ứng dụng thực tế tại bệnh viện, sân bay, trường học
Công nghệ UV-C đã được triển khai trong hệ thống HVAC của nhiều cơ sở y tế, phòng cách ly, phòng thí nghiệm và sân bay – nơi kiểm soát chất lượng không khí là yếu tố sống còn. Đèn UV Ecomax diệt 99,9% vi khuẩn & virus được đặt trong đường ống gió, ngay sau hệ thống lọc, hoặc lắp trong phòng với chức năng khử trùng không gian không có người. Trong môi trường gia đình, UV thường được tích hợp trong máy lọc không khí hoặc đèn diệt khuẩn cố định, sử dụng liên tục để xử lý không khí tuần hoàn trong phòng.
Khả năng diệt virus của thiết bị khử trùng không khí bằng đèn UV
Lưu ý khi lựa chọn và sử dụng đèn tia UV
Mặc dù có khả năng tiêu diệt virus, thiết bị khử trùng không khí bằng tia UV chỉ phát huy hiệu quả khi được chọn và sử dụng đúng cách.
Chọn thiết bị có buồng chiếu kín
Đèn UV-C có thể gây hại nếu tiếp xúc trực tiếp với da hoặc mắt. Vì vậy, ưu tiên chọn thiết bị có buồng chiếu tia kín hoàn toàn, tức là luồng khí đi vào – chiếu xạ – đi ra mà không có tia lọt ra ngoài. Đây là thiết kế an toàn nhất để sử dụng tại nhà, trong phòng ngủ, phòng khách hoặc văn phòng làm việc. Không nên sử dụng đèn chiếu UV trực tiếp trong phòng có người nếu không có chế độ cảm biến tự ngắt hoặc hẹn giờ tắt – vì nguy cơ gây bỏng da, viêm kết mạc hoặc ảnh hưởng đến tế bào.
Đảm bảo cường độ tia và thời gian chiếu xạ
Thiết bị cần đảm bảo cường độ tia UV đủ mạnh (thường từ 1.000 µW/cm² trở lên ở khoảng cách 1 cm) và thời gian chiếu xạ đủ dài (ít nhất 1–2 giây với virus có khả năng kháng tia). Một số thiết bị giá rẻ không đạt tiêu chuẩn này nên hiệu quả diệt virus rất hạn chế. Ngoài ra, cần kiểm tra lưu lượng khí (CFM – cubic feet per minute) và thể tích phòng để đảm bảo thiết bị có khả năng làm sạch toàn bộ không khí trong phòng theo chu kỳ 2–5 lần mỗi giờ.
Bảo trì và thay bóng định kỳ
Bóng đèn UV có tuổi thọ từ 8.000–12.000 giờ. Sau thời gian này, mặc dù vẫn phát sáng nhưng cường độ tia suy giảm rõ rệt. Người dùng nên thay bóng định kỳ mỗi 12 tháng để đảm bảo hiệu quả diệt virus không bị suy giảm. Định kỳ vệ sinh buồng chiếu, lưới lọc và bề mặt quạt cũng giúp tránh tích tụ bụi bẩn – yếu tố có thể che chắn tia UV và khiến hiệu suất xử lý không khí giảm đáng kể.
Lưu ý khi lựa chọn và sử dụng đèn tia UV
Kết luận
Thiết bị khử trùng không khí bằng tia UV là một trong những công nghệ hiệu quả nhất hiện nay để tiêu diệt virus trong môi trường không khí kín. Với khả năng bất hoạt RNA/DNA của virus trong vài giây chiếu xạ, UV-C được công nhận là công nghệ hỗ trợ hữu hiệu trong kiểm soát dịch bệnh, ngăn ngừa lây nhiễm chéo và nâng cao chất lượng sống trong không gian gia đình hoặc nơi công cộng. Liên hệ Xử lý nước sinh hoạt Ecomax qua hotline 0969.554.333 để được tư vấn và chọn mua thiết bị khử trùng không khí bằng tia UV chính hãng, đảm bảo an toàn và phù hợp với không gian sử dụng.